پمپ درد داخل نخاعی
پمپ داخل نخاعی که به عنوان پمپ درد نیز شناخته میشود، وسیلهای است که از طریق جراحی کاشته میشود که دارو را مستقیماً به مایع اطراف نخاع میرساند. داروهایی که به این روش ارائه میشوند میتوانند سیگنالهای نامنظم را که از طریق اعصاب و ستون فقرات به مغز میرسند، قطع کنند. پمپ داخل نخاعی را می توان سیستم دارورسانی درون نخاعی کاشته شده یا IDDS نیز نامید.
Eellan Sivanesan، M.D.، مدیر بخش neuromodulation – طب درد و استادیار بیهوشی و پزشکی مراقبت های ویژه، اطلاعاتی را در مورد نحوه عملکرد پمپ های داخل نخاعی و آنچه بیماران ممکن است انتظار داشته باشند را ارائه می دهد (در صورت توصیه پزشکانشان برای کنترل درد یا اسپاسم).
پمپ درد چیست؟
پمپ درد یک دستگاه کوچک است که با جراحی کاشته می شود و امکان ارسال مستقیم دارو به نخاع و اعصاب را فراهم می کند. از چندین بخش شامل پمپ و مخزنی که در شکم قرار می گیرد و کاتتر که در فضای داخل نخاعی قرار می گیرد، تشکیل شده است.
فضای داخل نخاعی (گاهی اوقات فضای زیر عنکبوتیه نامیده می شود) ناحیه بین نخاع و غشاهای نازک و قوی است که آن را احاطه کرده و از آن محافظت می کند. فضای داخل نخاعی مایع مغزی نخاعی را، نگه می دارد. تزریق مستقیم دارو به این ناحیه به آن کمک می کند تا به نخاع و اعصاب برسد، جایی که می تواند درد یا انقباضات غیرطبیعی عضلانی را که منجر به اسپاسم می شود، کنترل کند.
از آنجایی که پمپ داخل نخاعی دارو را مستقیماً به این ناحیه میرساند، میتوان با دوز بسیار پایینتر (کمتر از 1%) نسبت به قرصها یا تزریقها که با جریان یافتن در سراسر بدن در سیستم گوارش یا جریان خون، رقیق میشوند، به تسکین قوی دست یافت. استفاده از پمپ همچنین ممکن است عوارض جانبی دارویی رایج در مصرف طولانی مدت قرص را کاهش دهد.
در دو مطالعه که بر روی بیماران مبتلا به درد و درد ناشی از ایدز و مربوط به سرطان انجام شد، محققان دریافتند که پمپهای داخل نخاعی نسبت به قرصهای خوراکی سنتی کنترل درد و عوارض جانبی قابل کنترلتری را ارائه میدهند.
پمپ درد چگونه کار می کند؟
قسمت های پمپ داخل نخاعی از طریق یک روش جراحی در بدن شما قرار می گیرد. چندین بخش وجود دارد:
- یک لوله نازک و انعطاف پذیر به نام کاتتر در فضای داخل نخاعی اطراف نخاع قرار می گیرد.
- یک کاتتر اکستنشن در فضای داخل نخاعی به کاتتر متصل می شود و به دور تنه می رود.
- کاتتر اکستنشن به پمپ متصل می شود، دستگاهی گرد که حدود 1 اینچ ضخامت و 3 اینچ عرض دارد. پمپ در زیر پوست شکم کاشته می شود. جراح پمپ را طوری برنامهریزی میکند که دوز اندازهگیری شده از دارو را مستقیماً در زمانهای خاص به فضای داخل نخاعی برساند.
- داخل پمپ یک مخزن توخالی و قابل پر کردن مجدد وجود دارد که دارو را در خود نگه می دارد. هنگامی که مخزن خالی است، می توان آن را با یک سوزن دوباره پر کرد.
- یک دستگاه مدیریت درمانی شخصی (PTM) به شما کمک می کند در صورت نیاز دوز اضافی به خود بدهید. پزشک PTM را با مقدار دوز صحیح از پیش تعیین می کند تا بتوانید به تنهایی از آن استفاده کنید. PTM معمولاً با دو باتری AA کار می کند: مطمئن شوید که باتری های تازه در دستگاه دارید تا در صورت نیاز و زمانی که به آن نیاز دارید، آماده استفاده باشد.
چه داروهایی در پمپ داخل نخاعی استفاده می شود؟
پمپ داخل نخاعی ممکن است با داروهای ضد درد اپیوئیدی، داروهای بی حس کننده یا با کلوفن (دارویی که برای درمان انقباضات عضلانی و کاهش اسپاستیسیتی استفاده می شود) استفاده شود. سایر داروهایی که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرند شامل داروهای ضد درد مانند کلونیدین و زیکونوتید هستند.
آیا پمپ درد قابل برداشتن است؟
بله: اگر دیگر به پمپ نیاز ندارید یا نمی خواهید، یا اگر مشکل مکانیکی وجود دارد، می توان آن را خارج کرد.
شرایطی که توسط پمپ داخل نخاعی درمان می شود
پمپ درد ممکن است برای موارد زیر توصیه شود:
- درد پشت یا گردن، از جمله شکستگی های فشاری، درد دیسک، نخاع یا اسپوندیلوز.
- دردی که پس از عمل جراحی باقی می ماند
- درد شکم یا لگن
- درد اندام ها
- سندرم درد منطقهای پیچیده
- درد تنه، از جمله نورالژی پس از تبخال (دردی مزمن که پس از عفونت زونا ادامه می یابد)
- درد سرطانی که از خود سرطان یا درمان هایی مانند شیمی درمانی ناشی می شود
- درد آسیب عصب محیطی
- درد عصبی
- اسپاستیسیتی (سفتی عضلات) به دلیل سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، فلج مغزی یا آسیب مغزی یا نخاعی
- به ندرت، سایر شرایط درد مزمن مقاوم به درمان (شدید)، زمانی که درمان های محافظه کارانه تر درد شکست خورده باشند.
چه کسی کاندید پمپ داخل نخاعی است؟
پمپ ممکن است برای فردی که درد شدید و طولانی مدت یا اسپاستیسیته را تجربه می کند که با روش های دیگر مانند قرص ها، فیزیوتراپی یا تکنیک های آرام سازی تسکین نیافته است، مناسب باشد.
یک متخصص درد با پرسیدن سوالاتی در مورد درد شما، اینکه چه چیزی باعث بهتر یا بدتر شدن آن میشود، آنچه در گذشته امتحان کردهاید و تأثیر درد بر زندگی و رفاه شما به شما کمک میکند تصمیم بگیرید که آیا این گزینه خوب است یا خیر.
به طور کلی، پمپ داخل نخاعی به احتمال زیاد برای افرادی لازم است که:
- روشهای دیگر کنترل درد، از جمله داروهای ضد درد متعدد، فیزیوتراپی، تکنیکهای آرامسازی و غیره را امتحان کردهاید.
- نیاز به داروی ضد درد یا اسپاسم در شبانه روز دارند
- اختلال مصرف مواد، افزایش فشار داخل جمجمه یا بیماری های روانپزشکی خاصی که ممکن است درمان درد را پیچیده کند، نداشته باشید.
آزمایش پمپ داخل نخاعی
از آنجایی که پاسخ افراد به دارو متفاوت است، پمپ داخل نخاعی ممکن است برای همه کار نکند. برای کمک به شما و پزشکتان در تصمیم گیری، ممکن است تحت آزمایشی از داروهای تزریق شده در ناحیه داخل نخاعی قرار بگیرید تا ببینید آیا تسکین می دهد یا خیر. کارآزماییها به ندرت برای درد مزمن انجام میشود، اما بیشتر پمپها برای درمان اسپاستیسیتی رایج است. در بیشتر موارد، پمپ های درد سرطان بدون مرحله آزمایشی قرار می گیرند.
روش های مختلفی برای انجام آزمایش وجود دارد:
- یک دوز دارو در فضای داخل نخاعی با پونکسیون کمری قرار می گیرد.
- دوزهای متعدد، با استفاده از پونکسیون کمری با یا بدون کاتتر، در فضای داخل نخاعی قرار می گیرد.
- یک آزمایش مداوم، که در آن یک کاتتر در فضای داخل نخاعی قرار میگیرد و به پمپی متصل میشود که در بدن کاشته نشده است.
این کارآزمایی همچنین ممکن است به پزشک کمک کند تا بهترین مکان را برای کاشت کاتتر و دارویی که بهترین کار را برای تسکین علائم شما دارد پیدا کند.
جراحی پمپ درد
این روش توسط متخصص درد مداخله ای انجام می شود و سه یا چهار ساعت طول می کشد.
آماده شدن برای روش پمپ درد
- هنگامی که شما و متخصص دردتان تشخیص دادید که پمپ درد گزینه خوبی برای شماست، جراحی شما برنامه ریزی می شود.
- قبل از عمل، ممکن است آزمایشاتی مانند آزمایش خون و EKG انجام دهید تا از سلامت کافی برای انجام عمل اطمینان حاصل کنید.
- به شما توصیه می شود که بعد از نیمه شب قبل از عمل چیزی نخورید یا ننوشید.
- از پزشک خود بپرسید که آیا و چگونه باید داروهای خود را صبح روز عمل مصرف کنید.
کاشت پمپ درد: چه اتفاقی می افتد
- یک IV در بازوی شما قرار داده می شود و بیهوشی عمومی دریافت خواهید کرد تا در طول جراحی کاشت در خواب بمانید.
- تیم جراحی نواحی پشت و شکم شما را که قسمتهای دستگاه کاشته میشود می تراشند.
- جراح یک برش کوچک در پوست کمر روی ستون فقرات ایجاد می کند و استخوان اطراف بخشی از نخاع را که کاتتر در آن قرار می گیرد، در معرض دید قرار می دهد.
- جراح کاتتر را وارد فضای داخل نخاعی می کند و بخیه هایی برای نگه داشتن آن در جای خود قرار می دهد.
- جراح یک تونل در اطراف تنه شما ایجاد می کند و کاتتر اکستنشن را زیر پوست قرار می دهد. مانند یک طناب اکستنشن، کاتتر اکستنشن کاتتر را در فضای داخل نخاعی به پمپ متصل می کند که زیر پوست شکم شما قرار می گیرد.
- جراح پس از ایجاد یک پاکت در زیر پوست شکم، پمپ دیسکی شکل را درون جیب قرار می دهد و کاتتر اکستنشن را به آن وصل می کند.
- جراح گاهی اوقات پمپ را با دوختن آن به فاسیا، لایه ای از بافت همبند قوی که عضلات شکم را می پوشاند، در جای خود محکم می کند.
- تیم دو برش را می بندد و نواحی را بانداژ می کند.
بهبودی پس از جراحی پمپ داخل نخاعی
- پس از چند ساعت مشاهده در اتاق ریکاوری برای اطمینان از اینکه ضربان قلب و فشار خون شما به حالت عادی بازگشته است، معمولاً به خانه مرخص می شوید.
- پمپ داخل نخاعی شما طوری برنامه ریزی می شود که داروی مطلوب را به طور منظم در طول روز و شب تحویل دهد و سپس می توانید به خانه بروید.
- ممکن است برای چند روز تورم یا درد را در یک یا هر دو محل برش تجربه کنید. پزشک شما مطمئن خواهد شد که دستورالعملهایی در مورد اینکه چه زمانی میتوانید بانداژها را بردارید و نحوه مراقبت از برشها در حین بهبودی را دارید.
- به شما یک چسب شکمی برای پوشیدن روی محل پمپ ارائه می شود. این امر باعث بهبودی مناسب پس از جراحی می شود.
- بعد از یک یا دو هفته، برای دیدن جراح که پمپ را کاشته است، برمیگردید. او مطمئن می شود که برش های شما به خوبی بهبود می یابند.
چهار تا شش هفته پس از جراحی:
- چیز سنگین (10 پوند یا بیشتر) بلند نکنید.
- نیم تنه خود را نچرخانید یا از کمر خم نشوید تا چیزی را از روی زمین بردارید.
- از دمای شدید مانند جکوزی، حمام یخ یا سونا اجتناب کنید.
عوارض پمپ داخل نخاعی
داشتن پمپ درد و/یا اسپاستیسیتی به طور کلی بی خطر است. عوارض جانبی نادر است، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت
- نشت مایع مغزی نخاعی
- مشکلات مکانیکی پمپ یا جابجایی دستگاه پس از ورزش شدید که ممکن است نیاز به تغییر موقعیت یا تعویض داشته باشد.
زندگی با پمپ داخل نخاعی
وجود پمپ درد در محل و کار کردن باید درد شما را کاهش دهد و به شما کمک کند تا به برخی از فعالیت های معمول خود بازگردید. در اینجا به سوالات رایج پاسخ داده شده است:
پمپ داخل نخاعی چگونه پر می شود؟
هر یک تا سه ماه یکبار به پزشک درد مراجعه میکنید تا پمپ را دوباره با دارو پر کنید. گاهی اوقات می توان این پر کردن مجدد را در خانه از طریق یک پرستار ماهر و تحت نظر یک پزشک انجام داد. ارائه دهنده داروی باقیمانده را از مخزن پمپ با یک سوزن خارج می کند و سپس داروی جدید را به مخزن تزریق می کند.
اگر درد یا اسپاسم من بدتر شود چه اتفاقی می افتد؟
اگر سطح درد شما افزایش یابد، پزشک شما ممکن است پس از ارزیابی عملکرد مناسب پمپ، بتواند دوز را تنظیم کند. اگر درد یا اسپاستیسیته شما مدام بدتر می شود، با پزشک خود تماس بگیرید، که می تواند پمپ را در مطب خود برنامه ریزی مجدد کند. ممکن است برای شما دارو به شکل قرص تجویز شود تا در مواقعی که درد و/یا اسپاستیسیتی بدتر می شود در دسترس باشد.
آیا پمپ داخل نخاعی من فلزیاب ها را فعال می کند؟
بله. کارتی به شما داده می شود که نشان می دهد شما یک دستگاه کاشته شده در بدن خود دارید. این را همیشه همراه خود داشته باشید.
دوام پمپ داخل نخاعی چقدر است؟
باتری پمپ برای پنج تا هفت سال طراحی شده است. هنگامی که باتری شروع به فرسودگی می کند، پزشک سیگنالی را هنگام پر کردن مجدد آن دریافت می کند. زمان لازم برای تعویض پمپ درد قبل از توقف کار وجود خواهد داشت.
آیا می توانم ام آر آی با پمپ داخل نخاعی انجام دهم؟
اگر آزمایش ام آر آی انجام داده اید، به پزشک دستور دهنده آزمایش و تکنسین انجام دهنده ام آر آی اطلاع دهید که پمپ درد در شما کار گذاشته شده است. در حالی که تصویربرداری انجام می شود، پمپ درد از کار می افتد و ممکن است با زنگ به شما هشدار دهد. پس از پایان تست دوباره شروع به کار می کند. با این حال، نماینده دستگاه یا پزشک باید دوباره بررسی کند که پمپ پس از MRI به درستی کار می کند.
چه زمانی باید با پزشکم تماس بگیرم؟
اگر پمپ بوق میزند یا هر یک از موارد زیر را تجربه کردید با پزشک خود تماس بگیرید:
- افزایش درد
- قرمزی یا تورم در نزدیکی پمپ
- افزایش تهوع، خستگی، ضعف، سرگیجه یا بی حسی