هورمون رشد انسانی (hGH) چیست؟

هورمون رشد انسانی که به عنوان hGH و سوماتوتروپین نیز شناخته می‌شود، یک هورمون طبیعی است که غده هیپوفیز شما می‌سازد و آزاد می‌کند که در بسیاری از قسمت‌های بدن برای بهبود رشد در کودکان عمل می‌کند.

هنگامی که صفحات رشد در استخوان های شما (اپی فیزها) با هم ترکیب شدند، HGH دیگر قد را افزایش نمی دهد، اما بدن شما همچنان به HGH نیاز دارد. بعد از اتمام رشد، HGH به حفظ ساختار طبیعی بدن و متابولیسم کمک می کند، از جمله به حفظ سطح قند خون (گلوکز) در محدوده سالم کمک می کند.

هورمون ها مواد شیمیایی هستند که عملکردهای مختلف بدن شما را با انتقال پیام از طریق خون به اندام ها، ماهیچه ها و سایر بافت ها هماهنگ می کنند. این سیگنال ها به بدن شما می گویند که چه کاری و چه زمانی باید انجام دهد. بدن شما بیش از 50 هورمون می سازد و بسیاری از آنها با یکدیگر تعامل دارند و شبکه پیچیده ای از فرآیندها را ایجاد می کنند.

غده هیپوفیز شما یک غده درون ریز کوچک به اندازه نخود است که در پایه مغز و زیر هیپوتالاموس قرار دارد. از دو لوب ساخته شده است: لوب قدامی (جلو) و لوب خلفی (پشت). لوب قدامی شما hGH ایجاد می کند.

غده هیپوفیز شما از طریق ساقه ای از عروق خونی و اعصاب به هیپوتالاموس شما متصل است. به این ساقه هیپوفیز می گویند. هیپوتالاموس شما بخشی از مغز شما است که عملکردهایی مانند فشار خون، ضربان قلب، دمای بدن و هضم را کنترل می کند.

از طریق ساقه، هیپوتالاموس شما با غده هیپوفیز ارتباط برقرار می کند و به آن می گوید که هورمون های خاصی را ترشح کند. در این مورد، هیپوتالاموس شما هورمون آزاد کننده هورمون رشد (GHRH) را ترشح می کند که غده هیپوفیز شما را برای ترشح HGH تحریک می کند.

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی از شکل مصنوعی HGH (گاهی اوقات HGH نوترکیب نامیده می شود) برای درمان برخی بیماری ها، از جمله کمبود هورمون رشد، استفاده می کنند. هرگز نباید HGH مصنوعی را بدون نسخه پزشک مصرف کنید.

چه چیزی باعث تحریک هورمون رشد انسانی (hGH) می شود؟

غده هیپوفیز شما به طور معمول HGH را در طول روز در فواصل کوتاه آزاد می کند. ترشح HGH عمدتاً توسط دو هورمونی که هیپوتالاموس شما ترشح می کند کنترل می شود: هورمون آزاد کننده هورمون رشد (GHRH) که ترشح HGH را تحریک می کند و سوماتواستاتین که از ترشح HGH جلوگیری می کند.

چندین هورمون دیگر نیز HGH را تنظیم می کنند، از جمله فاکتور رشد شبه انسولین  (IGF-1). IGF-1 یک سرکوب کننده اصلی تولید GH است، در حالی که تیروکسین، گلوکوکورتیکوئیدها و گرلین باعث تحریک ترشح HGH می شوند.

IGF-1 که توسط کبد شما آزاد می شود یکی از بهترین اثرات مشخصه فعالیت HGH است. IGF-1 با تحریک سوماتواستاتین و مهار آزادسازی GHRH نقش مهمی در جلوگیری از آزادسازی HGH از طریق یک حلقه بازخورد منفی دارد.

با این حال، ترشح HGH و IGF-1 توسط یکدیگر تنظیم می شوند، جایی که HGH باعث آزادسازی IGF-1 می شود و IGF-1 آزادسازی HGH را در یک حلقه بازخورد مهار می کند. در افراد سالم، ترشح HGH توسط هایپرگلیسمی (قند خون بالا) مهار می شود و با خواب، استرس، ورزش، هیپوگلیسمی (قند خون پایین) و اسیدهای آمینه تحریک می شود.

عملکرد هورمون رشد انسانی (hGH) چیست؟

هورمون رشد انسانی دو عملکرد اصلی دارد: تحریک رشد (عمدتا در کودکان) و تأثیر بر متابولیسم (چگونه بدن شما غذایی که می خورید را به انرژی تبدیل می کند).

HGH و رشد

هورمون رشد انسانی تقریباً در هر بافت و اندام بدن شما باعث رشد می شود. با این حال، بیشتر به دلیل اثر محرک رشد آن بر غضروف و استخوان، به ویژه در سال های نوجوانی در دوران بلوغ، شناخته شده است. سلول‌های غضروف به نام کندروسیت و سلول‌های استخوان به نام استئوبلاست سیگنال‌هایی از hGH دریافت می‌کنند تا تکثیر را افزایش دهند و در نتیجه امکان رشد اندازه را فراهم کنند.

هنگامی که صفحات رشد در استخوان های کودک با هم ترکیب شدند، hGH دیگر قد را افزایش نمی دهد. در عوض، hGH به حفظ ساختار طبیعی بدن در طول بقیه عمر کمک می کند.

HGH و متابولیسم

متابولیسم شامل واکنش های شیمیایی در بدن شما می شود که غذایی که می خورید را به انرژی تبدیل می کند. تمام سلول های بدن شما برای عملکرد صحیح به انرژی نیاز دارند. چندین فرآیند پیچیده مختلف در متابولیسم نقش دارند.

HGH عمدتاً با افزایش تولید فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) و تأثیر آن بر سلول های بدن شما بر متابولیسم تأثیر می گذارد. IGF-1 هورمونی شبیه به انسولین است که اثرات HGH را در بدن شما مدیریت می کند. انسولین هورمونی ضروری است که لوزالمعده شما می سازد و با کاهش سطح قند خون (گلوکز) به تنظیم آن کمک می کند. IGF-1 مانند انسولین دارای اثرات کاهش دهنده گلوکز است.

بدن شما به طور معمول به دقت سطح گلوکز خون را تنظیم می کند. گلوکز خون، قند اصلی موجود در خون شماست. شما گلوکز را از کربوهیدرات های موجود در غذایی که می خورید دریافت می کنید. این قند منبع مهم انرژی است و مواد مغذی را برای اندام ها، ماهیچه ها و سیستم عصبی بدن شما فراهم می کند.

انسولین اصلی ترین هورمونی است که لوزالمعده شما برای کاهش سطح گلوکز خون در هنگام بالا رفتن بیش از حد تولید می کند و گلوکاگون هورمون اصلی است که لوزالمعده شما برای بالا بردن سطح گلوکز در زمانی که خیلی پایین می آید تولید می کند. سایر هورمون ها مانند اپی نفرین (آدرنالین) و کورتیزول می توانند با اثرات انسولین مقابله کنند.

در حالی که HGH به طور معمول سطح گلوکز خون را زمانی که خیلی پایین می‌آید افزایش می‌دهد، اگر مقادیر اضافی HGH در بدن خود داشته باشید، می‌تواند با اثرات انسولین مقابله کند و باعث افزایش سطح گلوکز خون شود.

آیا hGH می تواند شما را بلندتر کند؟

هورمون رشد انسانی رشد عمودی را در کودکان افزایش می دهد. با این حال، هنگامی که صفحات رشد شما بسته شدند، HGH نمی تواند شما را بلندتر کند. در عوض، پس از رسیدن به قد نهایی، HGH به حفظ ساختار بدن شما کمک می کند و اثرات مهم دیگری بر متابولیسم شما دارد.

سطوح طبیعی هورمون رشد انسانی (hGH) چقدر است؟

غده هیپوفیز شما HGH را در نبض ها آزاد می کند. اندازه و مدت نبض ها با توجه به زمان روز و سن و جنس شما متفاوت است. به همین دلیل، اندازه گیری تصادفی HGH به ندرت برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در تأیید یا رد تشخیص مفید است. در عوض، آزمایش‌های اندازه‌گیری HGH زمانی مفید هستند که به عنوان بخشی از آزمایش تحریک یا سرکوب اندازه‌گیری شوند.

به طور کلی، محدوده طبیعی برای سطوح HGH عبارتند از:

• برای بزرگسالانی که در بدو تولد به آنها اختصاص داده شده است: 0.4 تا 10 نانوگرم در میلی لیتر (ng/mL)، یا 18 تا 44 پیکومول در لیتر (pmol/L).
• برای بزرگسالانی که در هنگام تولد به زن اختصاص داده شده است: 1 تا 14 نانوگرم در میلی لیتر، یا 44 تا 616 pmol/L
• برای کودکان: 10 تا 50 نانوگرم در میلی لیتر یا 440 تا 2200 pmol/L

محدوده مقادیر نرمال ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد. هنگام تجزیه و تحلیل نتایج، حتماً در گزارش آزمایشگاه خود به محدوده نرمال آزمایشگاه خود اشاره کنید. اگر در مورد نتایج خود سؤالی دارید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.

وقتی سطح هورمون رشد انسانی (HGH) خیلی کم باشد چه اتفاقی می افتد؟

داشتن سطوح پایین تر از حد طبیعی HGH کمبود هورمون رشد نامیده می شود. این معمولاً به دلیل مشکل یا آسیب به غده هیپوفیز شما است که منجر به کم کاری هیپوفیز می شود.

کمبود هورمون رشد بر بزرگسالان و کودکان تأثیر متفاوتی دارد.

کمبود hGH در بزرگسالان

هنگامی که بزرگسالان کمبود HGH دارند، باعث مشکلات زیر می شود:

• کاهش حس خوشبختی
• افزایش چربی بدن.
• افزایش خطر بیماری قلبی.
• قلب، ماهیچه ها و استخوان های ضعیف.

در بزرگسالان، کم کاری هیپوفیز که منجر به کمبود HGH می شود ممکن است به دلیل آدنوم خوش خیم هیپوفیز (یک تومور غیرسرطانی) یا آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس شما ایجاد شود.

کمبود hGH در کودکان

کمبود HGH در کودکان منجر به رشد ضعیف می شود. نشانه اصلی کمبود HGH در کودکان رشد آهسته قد در هر سال پس از سومین سالگرد کودک است. این بدان معنی است که آنها کمتر از 3 سانتی متر در سال رشد می کنند. کودک مبتلا به کمبود HGH همچنین ممکن است موارد زیر را داشته باشد:

• چهره ای جوان تر از آنچه برای سن آنها انتظار می رود.
• اختلال در رشد مو.
• بلوغ تاخیری

در کودکان، کم‌کاری هیپوفیز که منجر به کمبود HGH می‌شود ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد، جایی که علت آن ناشناخته (ایدیوپاتیک)، ژنتیکی یا به دلیل آسیب به غده هیپوفیز (در طول رشد جنین یا هنگام تولد) باشد.

کودکان همچنین به دلیل آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس در سنین بالاتر ممکن است دچار کم کاری هیپوفیز شوند.

وقتی سطح هورمون رشد انسانی (HGH) خیلی بالا باشد چه اتفاقی می افتد؟

وضعیت اصلی مرتبط با سطوح بالاتر از حد طبیعی HGH، وضعیتی به نام آکرومگالی است، اگرچه بزرگسالان و کودکان را متفاوت تحت تاثیر قرار می دهد. این یک وضعیت نادر است.

آکرومگالی در بزرگسالان

بزرگسالان مبتلا به آکرومگالی معمولاً دست‌ها و پاهای بزرگ یا متورم و ویژگی‌های صورتشان تغییر یافته است.

بزرگسالان مبتلا به آکرومگالی همچنین می توانند استخوان های ضخیم و اندام های بزرگ شده داشته باشند و احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند فشار خون بالا (فشار خون بالا)، دیابت نوع 2 و بیماری قلبی بیشتر است. بیش از 99 درصد موارد آکرومگالی به دلیل آدنوم هیپوفیز، تومورهای غیرسرطانی (خوش خیم) در غده هیپوفیز شما است. این تومورها می توانند مقادیر اضافی HGH تولید کنند. آکرومگالی پس از میانسالی که رشد کامل شده است، شایع تر است. به همین دلیل، بزرگسالان مبتلا به آکرومگالی قد بلندتر نمی شوند. در عوض، استخوان های آنها می تواند ضخیم تر شود.

آکرومگالی در کودکان

به ندرت، کودکان می توانند قبل از رسیدن به قد نهایی خود، سطح هورمون رشد را افزایش دهند که می تواند منجر به رشد بیش از حد استخوان ها شود و قد بسیار بلند شود. این وضعیت آکرومگالی کودکان نامیده می شود، اما گاهی اوقات غول پیکر نامیده می شود. در صورت درمان نشدن، کودکان مبتلا به آکرومگالی معمولاً به قد 210 سانتی متر یا بیشتر می رسند. کودکان مبتلا به آکرومگالی نیز ممکن است ضعف عمومی، تاخیر در بلوغ و سردرد داشته باشند.

آدنوم هیپوفیز معمولاً علت آکرومگالی کودکان است.

چه آزمایشی سطوح HGH را اندازه گیری می کند؟

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما می تواند یک سری آزمایش خون را برای بررسی سطوح HGH شما در صورتی که علائم مرتبط با HGH را تجربه می کنید، درخواست دهد.

غده هیپوفیز شما به طور معمول HGH را به صورت نبض در طول روز و شب در جریان خون شما آزاد می کند و اوج آن بیشتر در طول شب اتفاق می افتد. به همین دلیل، تفسیر یک آزمایش خون منفرد برای اندازه‌گیری HGH دشوار است و معمولاً از نظر پزشکی مفید نیست.

ارائه دهندگان اغلب از روش هایی به نام تست های تحریک و سرکوب هورمون رشد برای تشخیص شرایط ناشی از کمبود یا بیش از حد هورمون رشد استفاده می کنند.

آنها همچنین ممکن است آزمایش خونی را درخواست کنند که میزان فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) را در خون شما اندازه گیری کند.

hGH چگونه به عنوان دارو استفاده می شود؟

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) فرم مصنوعی HGH را برای درمان شرایط خاص تایید کرده است. شکل مصنوعی HGH فقط با نسخه در دسترس است و تزریق می شود.

در کودکان، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای درمان HGH تجویز می کنند:

• کمبود هورمون رشد
• شرایطی که باعث کوتاهی قد می شوند، مانند بیماری مزمن کلیوی، سندرم ترنر و سندرم پرادر ویلی.

در بزرگسالان، ارائه دهندگان HGH را برای درمان تجویز می کنند:

• کمبود هورمون رشد
• از دست دادن بافت عضلانی ناشی از HIV.
• سندرم روده کوتاه.

مصرف HGH مصنوعی فقط در صورتی مهم است که پزشک شما آن را برای شما تجویز کرده باشد.

عوارض HGH مصنوعی چیست؟

استفاده از HGH مصنوعی برای درمان پزشکی می تواند عوارض جانبی خاصی ایجاد کند از جمله:

• سندرم تونل کارپال
• افزایش مقاومت به انسولین و/یا دیابت نوع 2.
• تورم در بازوها و پاها.
• درد مفاصل و عضلات.
• بزرگ شدن بافت پستان (ژنیکوماستی) در افرادی که در بدو تولد مرد بودند.
• افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان ها.

محققان اطلاعات کافی در مورد اثرات طولانی مدت درمان HGH ندارند.

چه زمانی باید در مورد سطوح HGH خود به پزشک مراجعه کنم؟

اگر شما یا فرزندتان علائم مربوط به کمبود یا بیش از حد HGH را تجربه می کنید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.

اگر برای سطوح غیرطبیعی HGH تحت درمان هستید، مهم است که به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که درمان شما موثر است.