تاثیر سن، جنسیت و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان در 370 مورد افزایش طول دو طرفه استخوان ساق پا

مقاله علمی پیش روی شما، با عنوان تاثیر سن، جنسیت و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان در 370 مورد افزایش طول دو طرفه استخوان ساق پا، نتیجه جدیدترین پژوهش دکتر مطلبی زاده و تیم اوست که در نشریه معتبر Clinical Cancer Investigation در سال 2022 به چاپ رسیده است.

چکیده

کوتاهی اندام یکی از متداول‌ترین ارجاعات ارتوپدی است و در گذشته، علت رایج‌ترین آن پولیو بود. در این موارد، تساوی طول دو اندام پایینی یک نیاز است که می‌توان با روش‌هایی مانند استئوتومی انجام داد. عوامل مختلفی می‌توانند بر موفقیت این روش تاثیر گذار باشند.

در این مطالعه، ما می‌خواهیم رابطه بین سن، جنسیت و مکان استئوتومی با تشکیل و رشد استخوان را بررسی کنیم. مطالعه فعلی یک مطالعه تحلیلی-مقطعی است که در آن 370 بیمار افزایش طول اندام برای مدت 18 سال انتخاب شده و با استفاده از روش LON افزایش طول داده شده‌اند. جمع‌آوری داده‌ها پس از جراحی و در طول افزایش قد با کمک یک پرسشنامه انجام شد.

در نهایت، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تعیین اهمیت آماری، از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. بررسی رابطه بین میزان استخوان‌سازی و مکان استئوتومی در مردان و زنان نشان داد که، بر خلاف مردان، در هر دو پای چپ و راست یک رابطه معکوس معنی‌دار بین سایت استخوان‌سازی و مکان استئوتومی وجود دارد.

همچنین، براساس داده‌های این تحقیق، نقش متغیر سن از لحاظ آماری معنی‌دار بود به گونه‌ای که هر چه سن بیشتر می‌شود، تشکیل استخوان در افراد کمتر می‌شود. در نهایت، یافته‌های ما نشان داد که نرخ رشد استخوان پس از جراحی افزایش قد می‌تواند تحت تاثیر عواملی مانند سن، جنسیت و مکان استئوتومی قرار گیرد. بنابراین، بررسی و کنترل این موارد قبل از جراحی اصلاح قد می‌تواند به طور موثری نتایج عمل را بهبود بخشد.

مقدمه

طول کوتاه اندام‌ها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله علل مادرزادی، تروماتیک و فلجی ایجاد شود. با این حال، با استفاده از روش‌های پیشگیری، می‌توان تا حد زیادی این بیماری ها را کنترل کرد و گسترش آن را کاهش داد. اگرچه نادر است، اما افزایش طول استخوان ساق پا یک روش پذیرفته شده برای اصلاح تفاوت‌های طولی در اندام‌های پایینی است.

موفقیت در این زمینه به بررسی دقیق عوامل مختلف مرتبط، رعایت دقیق نشانه‌ها و الزامات و مراقبت دقیق از هر جزئی در جراحی وابسته است. افزایش طول اندام‌ها همچنان یکی از مشکل‌ترین روش‌ها در جراحی ارتوپدی کودکان است (1, 2). تساوی طول دو اندام پایینی یک نیاز است که می‌توان با روش‌های مختلفی به آن دست یافت.

این روش‌ها شامل اپیفیزیودزیس اندام‌های بلندتر در سنین مناسب، کوتاه کردن طول اندام‌های بلندتر و افزایش طول اندام‌های کوتاه‌تر است (3). بیشتر بیماران روش افزایش طول اندام‌های کوتاه‌تر را ترجیح می‌دهند.

با این حال، بهتر است پزشک پس از بررسی همه جنبه‌ها و توضیح آن‌ها به بیمار، روش مناسب را انتخاب کند (4). امروزه، روش‌های متعدد و شناخته شده‌ای برای افزایش طول اندام ها وجود دارد. اجرای این روش‌ها به تجربه زیادی نیاز دارد (5). استئوتومی یک نوع جراحی است که در آن استخوان بیمار به طور کنترل شده توسط جراح و با ابزارهای ویژه بریده می‌شود. استئوتومی برای اصلاح طول استخوان یا دیستراکشن (کشیدگی) استفاده می‌شود (6). پس از برش، استخوان به دو قسمت تقسیم می‌شود.

پس از قرار دادن این دو قسمت در موقعیت و طول مورد نظر، آن‌ها با دستگاه‌های ویژه در موقعیت مناسب نگه داشته می‌شوند تا دوباره بازسازی شوند. افزایش طول اندام به کیفیت خوبی نیاز دارد (7).

برای افزایش قد، استئوتومی دو طرفه پا یا ران برای سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته است و روش‌های متنوعی برای افزایش طول استخوان ساق پا وجود دارد، از جمله روش واگنر، روش ایلیزاروف، و معروف‌ترین آن‌ها، روش LON (8). ارزیابی ترمیم استخوان پس از استئوتومی در رادیوگرافی ساده با ارزیابی بصری نسبتا حساس نیست و مقدار استخوان جدید تولید شده را تا حد زیادی تشخیص نمی‌دهد (9).

برای اندازه‌گیری مقدار استخوان‌سازی در منطقه افزایش طول استخوان، به نرم‌افزار ویژه‌ای نیاز داریم. برنامه ایرانی سریع دنسیتومتر (IQD) توسط کارشناسان تیم مرکز افزایش قد ایران (LLCIG) طراحی شده است (10). هدف از افزایش طول استخوان بهبود حرکت عملکردی بیماران با تفاوت طول اندام یا حل مشکلات روانی و اجتماعی افراد با قامت کوتاه است (11).

بنابراین، در این مقاله، ما می‌خواهیم رابطه بین سن، جنسیت، و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان را بررسی کنیم.

روش

ما یک مطالعه تحلیلی و مقطعی با استفاده از سرشماری برای انتخاب بیماران انجام دادیم. از بین بیمارانی که به علت قامت کوتاه به کلینیک دکتر نادر مطلبی‌زاده مراجعه کرده بودند، 370 بیمار که طی 18 سال از سال 2001 تا 2019 در چندین بیمارستان خصوصی و دولتی در تهران جراحی افزایش قد به روش LON انجام داده بودند، در مطالعه شامل شدند.

در این عمل، ابتدا استخوان پا استئوتومی می‌شود، سپس از داخل با یک پیچ ثابت می‌شود. البته، فقط پیچ‌های فوقانی قبل از افزایش قرار داده می‌شوند و پیچ‌های تحتانی در داخل استخوان برای افزایش احتمالی طول پا قرار نمی‌گیرند.

سپس، در حضور نیل در داخل کانال استخوان، فیکساتور خارجی نصب می‌شود تا افزایش طول ممکن شود. 5 تا 10 روز پس از عمل، چگونگی کار با دستگاه خارجی آموزش داده می‌شود تا استخوان فرد به طور منظم حدود سه چهارم میلی‌متر در روز افزایش یابد.

پس از ایجاد فاصله مورد نیاز در مکان استئوتومی، افزایش طول متوقف می‌شود، پیچ‌های تحتانی میخ در اتاق عمل برای حفظ افزایش قرار داده می‌شوند و فیکساتور خارجی برداشته می‌شود. پس از این مرحله، ترمیم آغاز می‌شود و در این مطالعه، تاثیر سن، جنسیت و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان پا بررسی می‌شود.

داده‌ها با تهیه یک پرسشنامه که در طول و پس از افزایش طول استخوان پر شده بود، با استفاده از پرونده‌های بیماران جمع‌آوری شد و سپس معاینه نهایی آن‌ها برای تکمیل اطلاعات مورد نیاز و برآورد رضایت بیماران از جراحی انجام شد.

در نهایت، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آمار توصیفی (شیوع، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) استفاده شد و برای تعیین اهمیت آماری استنتاجی (چهارگانه، آزمون دقیق فیشر، t مستقل و جفتی و رگرسیون)، از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. با استفاده از آزمون‌های کولموگروف-اسمیرنوف و شاپیرو-ویلک، نرمال بودن توزیع داده‌ها نشان داده شد. براساس مقدار p، هیچ یک از متغیرها کمتر از 0.05 نبود.

بنابراین، آزمون‌های گفته شده فرضیه نرمال بودن را رد نکردند و داده‌ها نرمال بودند. از روش‌های پارامتریک برای بررسی آزمون‌های آماری استفاده شد.

نتیجه تاثیر سن، جنسیت و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان

با مقایسه نرخ تشکیل استخوان در پاهای چپ و راست بین زنان و مردان بر اساس مکان استئوتومی و با ارجاع به جدول 1، ما هیچ تفاوت معنی‌داری در نرخ استخوان‌سازی پاهای چپ و راست بین زنان و مردان نیافتیم (P<0.05).

جدول 1: مقایسه نرخ استخوان‌سازی پاهای چپ و راست و همچنین مکان استئوتومی در زنان و مردان

با این حال، نرخ رشد در مکان استئوتومی (فاصله بین استئوتومی و استخوان ساق پای فوقانی) در پاهای چپ و راست در مردان نسبت به زنان به طور قابل توجهی بیشتر بود (P<0.05). سپس استخوان‌سازی پاهای راست و چپ بر اساس جنسیت مقایسه شد. بر اساس نتایج مطالعه در جدول 2، مشخص شد که میزان متوسط استخوان‌سازی در پای چپ مردان نسبت به پای راست زنان کمی بیشتر است. با این حال، هیچ تفاوت معنی‌داری بین جنسیت‌ها مشاهده نشد (P<0.05).

عوامل دیگری به جز جنسیت می‌توانند بر میزان تشکیل استخوان تاثیر گذار باشند. این مطالعه تاثیر بین سن، جنسیت، و مکان استئوتومی بر تشکیل استخوان را بررسی کرد. نتایج مدل رگرسیون در جدول 3 نشان داد که استخوان‌سازی در پاهای چپ و راست به طور قابل توجهی متفاوت نبود (P<0.05). با این حال، بر اساس داده‌های این تحقیق، نقش متغیر سن از لحاظ آماری معنی‌دار بود، بنابراین هر چه سن بیشتر می‌شود، تشکیل استخوان در افراد کمتر می‌شود (P<0.05).

بر اساس جدول 4، بررسی رابطه بین میزان استخوان‌سازی و مکان استئوتومی در مردان و زنان نشان داد که در زنان، هیچ رابطه معکوس معنی‌داری بین مکان استئوتومی و استخوان‌سازی در هر دو پای چپ و راست وجود ندارد. با این حال، هیچ رابطه معنی‌داری بین مکان استئوتومی و میزان استخوان‌سازی در مردان وجود نداشت (P<0.05). تحقیقات در این مطالعه نشان داد که مکان استئوتومی و سن به طور قابل توجهی با میزان استخوان‌سازی در نمونه‌ها مرتبط هستند.

بحث

کوتاهی اندام یکی از مراجعات رایج به بخش ارتوپدی است و در گذشته، علت متداول آن پولیو بود (12). در سال‌های اخیر، به دلیل گسترش واکسن‌ها، تعداد بیماران مبتلا به پولیو کاهش یافته و علل رایج کوتاهی اندام، اختلالات مادرزادی، آسیب‌ها و عفونت‌های استخوانی هستند (13).

در بسیاری از موارد، کوتاهی اندام همراه با اختلالات دیگر تغییر شکل دهنده مانند انحراف استخوان و ناپایداری مفاصل است که بسته به نوع درمان انتخاب شده، می‌تواند همزمان با درمان کوتاهی برای افزایش طول درمان شوند (14).

تکنیک‌های متنوعی برای اندام کوتاه در سال‌های متمادی پیشنهاد شده‌اند، از جمله فیکساتورهای خارجی حلقوی یا یک طرفه و استفاده ترکیبی از این دستگاه‌ها بر روی کانال داخلی استخوانی. با این حال، در حال حاضر، فیکساتور خارجی واگنر، ارتوفیکس یا روش ایلیزاروف به طور جامع استفاده می‌شود (15).

یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که تفاوت معنی‌داری در استخوان‌سازی پاهای چپ و راست بین مردان و زنان وجود ندارد. با این حال، فاصله بین مکان‌های استئوتومی پاهای چپ و راست در مردان نسبت به زنان بیشتر بود. در مطالعه ناظم و همکاران که تحت عنوان “افزایش طول اندام با روش واگنر” انجام شده بود، نیز مشاهده شد که کوتاهی اندام در مردان بیشتر است، که با یافته‌های این مطالعه سازگار است (16).

با اینکه مطالعات قبلی کمتر بر روی سن و جنسیت تمرکز داشتند، در این مطالعه متغیرهای یاد شده بررسی شدند و یافته‌ها نشان داد که در برخی موارد رابطه‌ای بین متغیرهای یاد شده وجود دارد. مدت متوسط داشتن دستگاه خارجی هشت ماه (چهار تا 14 ماه) بود. شاخص متوسط درمان 48 روز/سانتی‌متر (18-110 روز/سانتی‌متر) بود، با این حال افراد جوان‌تر یک فرآیند درمان سریع‌تر تجربه کردند (17).

نتایج مدل رگرسیون نشان داد که بر اساس داده‌های این تحقیق، نقش متغیر سن از لحاظ آماری معنی‌دار بود و هر چه سن بیشتر می‌شد، تشکیل استخوان در افراد کمتر می‌شد.

در مطالعه هرمن و همکاران با عنوان “عوارض شکستگی‌های برجستگی استخوان ساق پا و دیافیز در کودکان: پیشگیری و درمان” که رابطه بین سن و تفاوت طول اندام‌ها را بررسی کرده بود، یافته‌های آن‌ها نشان داد که با افزایش سن، تفاوت در طول اندام‌های پایینی نیز کاهش می‌یابد، که بر اساس یافته‌های این مطالعه مشاهده نشد (18).

هیچ رابطه معنی‌داری بین مکان استئوتومی پای راست و نرخ استخوان‌سازی در پای راست و همچنین بین مکان استئوتومی پای چپ و نرخ استخوان‌سازی پای چپ در مردان و زنان وجود نداشت.

فرآیند افزایش طول اندام معمولاً تهاجمی، پیچیده و زمان‌بر است و نیاز به توجه‌های روان‌شناختی خاص برای بیمار و خانواده‌اش دارد. برای اصلاح تفاوت طول پا، افزایش طول اندام بهترین گزینه است (19).

این روش می‌تواند برای اهداف چندگانه مانند بدست آوردن اتحاد و بازپیوستن بافت نرم، تنظیم مجدد انحرافات در محور اندام و حل اختلافات طولی در حالی که تسهیل در بازیابی عملکرد را فراهم می‌کند، استفاده شود.

از آنجا که این جراحی نیاز به زمان و معاینات مکرر دارد، همه افرادی که به جراحی علاقه‌مند هستند، موارد مناسبی در نظر گرفته نمی شوند (20). در حالی که پزشکان می‌توانند جراحی را بر روی افراد همه سنین انجام دهند، این جراحی معمولاً برای افراد جوان‌تر موفق‌تر است.

بنابراین، بر اساس یافته‌های کلی مطالعه، می‌توان گفت که میزان متوسط استخوان‌سازی پای راست و چپ در مردان و زنان تفاوت آماری معنی‌داری نداشت. با این حال، میزان استخوان‌سازی در پای چپ مردان و پای راست زنان کمی بیشتر بود.

در کل، بیماران پس از درمان گزارش کردند که کیفیت زندگی آن‌ها بهبود یافته است. ما آن‌ها و والدین آن‌ها را از خطرات آگاه کردیم، که باعث شد آن‌ها با دقت درمان خود را ادامه دهند. در نهایت، یافته‌های ما نشان داد که نرخ رشد استخوان پس از جراحی اصلاح یا افزایش قد می‌تواند تحت تاثیر عواملی مانند سن، جنسیت و مکان استئوتومی قرار گیرد. بنابراین، بررسی و کنترل این موارد قبل از جراحی اصلاح یا افزایش قد می‌تواند به بهبود قابل توجه نتایج عمل کمک کند.

دانلود مقاله به زبان اصلی