در این مقاله مرکز افزایش قد ایران به تفاوت شکستگی استخوان در کودکان و بزرگسالان خواهد پرداخت. با وجود اینکه که استخوان‌ها در همه افراد، چه بزرگسالان و چه کودکان قابل شکستن هستند، اما در این دو گروه، نوع شگستگی، شکل، جوش‌خوردن و عوامل دیگری که در فرآیند شکستن و جوش‌خوردن آن تأثیر می‌گذارند، تفاوت‌هایی دارند.
مهم ترین تفاوت های شکستگی استخوان در کودکان و بزرگسالان
مهم‌ترین این تفاوت‌ها به شرح زیر می‌باشند:
١. وجود صفحه رشد:
یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها بین استخوان‌های کودکان و بزرگسالان وجود صفحات رشد است. این صفحات غضروفی شکل هستند و معمولاً در دو طرف استخوان‌های بلند قرار دارند و وظیفه رشد طولی استخوان‌ها را دارند.
صفحه های رشد، محل ضعیف‌تری در استخوان‌ها می‌باشد و در ضرباتی که به بدن کودکان وارد می‌شود، اغلب اولین محلی است که آسیب می‌بیند. آسیب‌هایی که به این صفحات وارد می‌شود، معمولاً به شکل جدایی از استخوان یا عبور خط شکستگی از آن بروز می‌کند و به آنها “شکستگی‌های صفحه رشد” گفته می‌شود.
٢. انعطاف‌پذیری استخوان‌های کودکان:
یکی از ویژگی‌های مهم استخوان‌های کودکان، انعطاف‌پذیری بیشتر آنها می‌باشد. در صورتی که به استخوان کودک ضربه وارد شود، استخوان مانند یک فنر خم می‌شود و به راحتی شکسته نمی‌شود. استخوان‌های کودکان توانایی تحمل نیروهای بیشتری را دارند بدون اینکه شکسته شوند، که این خاصیت به علت انعطاف‌پذیری استخوان‌هاست.
به دلیل این انعطاف‌پذیری بالا، در کودکان دو نوع تغییر شکل در استخوان‌ها بعد از ضربه ایجاد می‌شود که در بزرگسالان نادر است. یکی از این نوع‌ها “شکستگی گرین استیک” است که به علت این خاصیت استخوان ایجاد می‌شود. در این نوع شکستگی، استخوان در برابر نیروی وارده مانند چوب تر در یک شاخه درخت عمل می‌کند و به‌طور کامل شکسته نمی‌شود؛ بلکه دو قسمت همچنان به یکدیگر متصل هستند و در محل ضربه تغییر شکل می‌دهند.
نوع دیگر شکستگی در کودکان “پلاستیک دفرمیتی” نام دارد. در این نوع شکستگی، استخوان به شکل یک کمان در تمام طولش خم می‌شود و این تغییر شکل در تمام طول استخوان اتفاق می‌افتد، مانند اینکه استخوان مانند خمیر یا پلاستیک تغییر شکل داده باشد.
درجهٔ ضعیف بودن اتصال پریوست به استخوان
پریوست، یا ضریع پرده، یک لایهٔ مشابه پارچه است که بر روی استخوان‌های بدن قرار دارد و به آن متصل می‌شود.
در بچه‌ها، اتصال این لایهٔ پریوست به دیافیز (منطقهٔ وسطی استخوان‌های بلند) نسبت به بزرگان، ضعیف و نامستحکم‌تر است. در صورتی که استخوان شکسته شود، خونی که ناشی از شکستگی است، به سرعت بین پریوست و استخوان جمع می‌شود و این دو را از هم جدا می‌کند.
این خون به سرعت به کال استخوانی تبدیل می‌شود. به همین دلیل، کال استخوانی حتی در شکستگی‌های بچه‌ها که بدون جابجایی هستند، وجود دارد و اندازهٔ آن از بزرگان بیشتر است.
توزیع شیوع شکستگی‌ها
در بچه‌ها، شکستگی‌های اسکافویید و شکستگی گردن استخوان ران کمتر دیده می‌شود. از طرف دیگر، در کودکان، شکستگی‌های منطقهٔ آرنج رایج‌تر از بزرگسالان هستند و درمان آنها مشکل‌تر است.
پروسه‌ی جوش خوردن شکستگی‌ها
شکستگی‌های استخوان در کودکان با سرعت بیشتری نسبت به بزرگسالان جوش می‌خورند، و همچنین این سرعت جوش خوردن بیشترین حدّش را در کودکان جوانتر دارد. در شیرخواران شدیدترین شکستگی‌ها در زمانی کوتاه‌تر از ۲-۳ هفته جوش می‌خورند.
این سرعت جوش خوردن شکستگی‌ها در کودکان دو اثر مهم دارد. اول اینکه درمان شکستگی‌های کودکان باید به سرعت و قبل از آنکه استخوان شروع به جوش خوردن کند، آغاز شود. درمان شکستگی‌های استخوان در کودکان باید در ۵ روز اول پس از شکستگی شروع گردد. دوم اینکه برای جوش خوردن شکستگی‌ها در کودکان نیازی به نگهداری طولانی مدت اندام شکسته شده در حالت بی‌حرکت نیست، بنابراین مدت زمان استفاده از گچ در کودکان کمتر از بزرگسالان است.
پیشرفت در ترمیم شکستگی‌ها
قابلیت تجدید شکل‌دهی (ریمودلینگ) در کودکان بسیار بهتر، گسترده‌تر و قوی‌تر از بزرگسالان است. ریمودلینگ به توانایی اطلاق می‌شود که به کمک آن، بدن انسان می‌تواند استخوانی که بدون جوش خوردن ایجاد شده باشد، به آرامی به شکل اولیه خود قبل از شکستگی برگرداند. با این وجود، شکل استخوان ممکن است کاملاً مشابه شکل اصلی قبل از شکستگی نشود.
قابلیت ریمودلینگ در ترمیم شکستگی‌ها که نزدیک به مفصل باشند، بیشتر است اما در شکستگی‌های داخل مفصلی کمتر است. همچنین، قابلیت ریمودلینگ در تصحیح چرخش نادرست قطعات شکسته شده نسبت به یکدیگر محدودتر است ولی هنگامی که این قطعات به هم می‌پیوندند یا تراکم دارند، این قابلیت بیشتر است. هر چه سن کودک کمتر باشد، قابلیت ریمودلینگ در استخوان‌های او بیشتر است.
رشد استخوان پس از شکستگی
شکستگی‌ها در کودکان می‌توانند منجر به تحریک و تشدید رشد استخوان شوند. این پدیده به افزایش جریان خون در صفحه رشد به عنوان نتیجه‌ای از شکستگی، و به تبع آن افزایش فعالیت صفحه رشد اطلاق می‌شود.
با این حال، افزایش طولی که به علت این پدیده در استخوان ایجاد می‌شود، عمدتاً معمولاً کم و غالباً قابل اغماض است. به این معنا که افزایش در اندازه استخوان معمولاً محدود می‌شود. در این روند، شکستگی همچنین می‌تواند منجر به ایجاد نقص یا حتی توقف رشد استخوان شود.
اگر صفحه رشد به طور کامل در جریان یک شکستگی تخریب شود، رشد استخوان در آن ناحیه به طور کل متوقف می‌شود. در این موارد، هر چه سن کودک کمتر باشد، اختلاف طول بخش متاثر در مقایسه با بخش سالم در زمان بلوغ بیشتر خواهد بود. این اتفاق به ویژه در مواردی ایجاد می‌شود که قسمتی از صفحه رشد آسیب ببیند و دیگری سالم باقی بماند. در این شرایط، استخوان به سمت قسمت دارای نقص منحرف می‌شود.
تشخیص شکستگی‌ها
تشخیص شکستگی‌ها در کودکان گاهی بسیار مشکل است. این شکستگی‌ها بیشتر در مواردی بدون جابجایی یا با جابجایی کم دیده می‌شوند. در چنین شرایطی، تغییر شکل اندام، حرکت قطعات یا خونریزی معمولاً مشاهده نمی‌شود.
در کودکان کوچک تر، تبادل نظر با آنها ممکن است مشکل باشد و گاهی به علت گریه‌هایشان، بررسی وضعیت بسیار دشوار باشد. اغلب در این موارد، سابقه ضربه وارده شده به کودک یا توضیحات والدین برای تشخیص موثر نیستند. گاهی حتی والدین ممکن است حقیقت آزار دیدن کودک را پنهان کنند (در صورتی که کودک به طور جدی ضربه خورده باشد).
ممکن است گاهی تشخیص شکستگی‌ها به وسیله مشاهده خطوط شکستگی در عکس رادیوگرافی بسیار دشوار باشد، و در برخی موارد، صفحات رشد به عنوان شکستگی اشتباه تشخیص داده شوند.
مقدار زیادی کال ممکن است بعد از شکستگی‌های کودکان ایجاد شود که ممکن است به اشتباه به عنوان عفونت استخوان یا حتی تومور استخوان تشخیص داده شود. در نتیجه، همیشه وقتی کودک نمی‌تواند اندامش را حرکت دهد یا کارکرد اندامش کاهش پیدا کرده است، باید به احتمال شکستگی در آن ناحیه اهمیت داده شود.
عوارض شکستگی‌ها
عوارض شکستگی‌ها در کودکان ممکن است در مقایسه با بزرگسالان متفاوت باشد. جوش‌نخوردن شکستگی‌ها در کودکان نسبت به بزرگان کمتر رایج است، مگر در شکستگی‌های کندیل خارجی در ناحیه آرنج. در شکستگی‌های کودکان، دو مورد از عوارض اساسی وجود دارد.
یکی از آنها آسیب به شریان بازویی در شکستگی‌های آرنج است و دیگری استخوان‌سازی نابجا در درزیابی یا شکستگی‌های ناحیه آرنج است. محدودیت حرکت و سفتی مفصل پس از شکستگی در کودکان کمتر از بزرگسالان مشاهده می‌شود.
نیاز به جراحی در شکستگی‌ها
شکستگی‌های کودکان به ندرت نیاز به جراحی دارند. اکثر این نوع شکستگی‌ها با استفاده از جااندازی و استفاده از گچ به عنوان درمان قابل مدیریت هستند.
به هر حال، استثنائاتی نیز وجود دارند، به عنوان مثال، شکستگی‌های کندیل خارجی استخوان بازو و یا شکستگی گردن استخوان ران در کودکان در بسیاری از موارد نیاز به جراحی دارند.
از شما سپاسگزاریم که مقاله تفاوت شکستگی استخوان در کودکان و بزرگسالان را مطالعه نمودید. سوالات خود را با ما در این زمینه به اشتراک بگذارید.
