سندروم کتف صدا دهنده (Snapping scapula syndrome) وضعیتی است که در آن صدایی مانند خرت خرت یا تق تق در حین حرکت کتف ایجاد می‌شود، یا احساس ساییده شدن دو جسم بر روی هم در پشت قفسه سینه احساس می‌شود. این صداها و احساسات ناشی از تغییراتی در بافت نرم بین استخوان کتف و قفسه صدری هستند که می‌تواند ضخیم، ملتهب و آزرده شود.
آناتومی کتف
استخوان کتف، که به نام اسکاپولا (Scapula) نیز شناخته می‌شود، استخوانی مثلثی شکل است و در پشت قفسه سینه در هر دو طرف بدن قرار دارد. این استخوان از یک طرف با استخوان بازو مفصل شده و از طرف دیگر به استخوان ترقوه در جلوی قفسه سینه متصل می‌گردد.
حرکت کتف و نقش آن
استخوان کتف حرکت پیچیده‌ای دارد که به جابجایی بازو کمک می‌کند. هنگام بلند کردن دست به سمت بالای سر، دو سوم از حرکت و چرخش در مفصل گلنوهومرال (مفصل بین کتف و بازو) صورت می‌گیرد و یک سوم باقیمانده ناشی از چرخش استخوان کتف در پشت قفسه سینه است. این تعامل بین کتف و قفسه سینه نوعی مفصل به نام مفصل اسکاپولاتوراسیک (Scapulothoracic joint) را تشکیل می‌دهد.
تعریف و عملکرد عضلات اطراف استخوان کتف
سطح قدامی یا جلویی استخوان کتف توسط دو عضله به نام‌های ساب اسکاپولاریس (Subscapularis) و سراتوس قدامی (Serratus anterior muscle) پوشیده شده است.
عضله ساب اسکاپولاریس
عضله ساب اسکاپولاریس از یک طرف به سطح قدامی یا جلوی استخوان اسکاپولا متصل شده و از طرف دیگر به سر استخوان بازو اتصال پیدا می‌کند.
عضله سراتوس قدامی
عضله سراتوس قدامی نیز از یک طرف به لبه داخلی استخوان کتف متصل شده و از طرف دیگر به دنده‌های قفسه سینه متصل می‌شود.
بورس‌ها و نقش آن‌ها
بین این دو عضله یک بورس بزرگ و پهن قرار دارد. بورس به صورت یک کیسه بافتی است که دارای مایع لزج در درون خود بوده و این امر اجازه می‌دهد تا دو عضله به راحتی بر روی یکدیگر حرکت کنند. علاوه بر این، یک بورس دیگر نیز بین عضله سراتوس آنتریور و دنده‌ها قرار دارد.
التهاب بورس: بورسیت
گاهی اوقات، این بورس‌ها ملتهب می‌شوند که به این حالت بورسیت (Bursitis) گفته می‌شود. التهاب بورس در این ناحیه، بورسیت اسکاپولوتوراسیک (Scapulothoracic bursitis) نامیده می‌شود و این التهاب است که موجب درد و احساس صدا در پشت کتف می‌شود.
علت بروز سندروم کتف صدا دهنده
سندروم کتف صدا دهنده ممکن است بر اثر چندین عامل به وجود آید.
التهاب ناشی از حرکات مکرر
یکی از علل مهم بروز این سندروم، التهاب بافت نرم بین استخوان کتف و جدار پشتی قفسه سینه بر اثر حرکات مکرر در برخی مشاغل مانند چسباندن کاغذ دیواری و یا در برخی ورزش‌ها مانند پرتاپ توپ در بیسبال است.
ضعف عضلانی و تغییر فاصله استخوان کتف و دنده‌ها
گاهی اوقات، ضعف یا کم‌تحرکی عضلات بین استخوان کتف و قفسه سینه باعث می‌شود که استخوان کتف به دنده‌ها نزدیک‌تر شود. این امر می‌تواند در حین حرکت کتف به بالا و پایین، سایش بر روی برجستگی دنده‌ها ایجاد کند.
تغییر شکل استخوان‌ها
در موارد دیگر، تغییر شکل استخوان‌ها، مانند شکستگی و بد جوش خوردن استخوان کتف یا دنده‌ها، می‌تواند علت ایجاد سایش ناهنجار باشد.
علائم سندروم کتف صدا دهنده
مهمترین علامت این بیماری شامل احساس یا شنیدن صدای خرت خرت، تق تق، یا سایش دو جسم بر روی هم در پشت کتف و در حین حرکت شانه است. گاهی التهاب بورس اسکاپولوتوراسیک نیز موجب بروز درد در پشت کتف در هنگام حرکت شانه می‌شود.
روش‌های تشخیص سندروم کتف صدا دهنده
تشخیص این بیماری معمولاً بر اساس گفته‌های بیمار و معاینه پزشک انجام می‌شود. تغییر شکل استخوان‌های کتف یا قفسه سینه را می‌توان با رادیوگرافی ساده و یا سی‌تی اسکن مشاهده کرد. برای بررسی بورسیت اسکاپولوتوراسیک، ام آر آی گزینه مناسبی است.
رویکردهای درمانی برای سندروم کتف صدا دهنده
درمان سندروم کتف صدا دهنده بسته به شدت و علائم بیماری متفاوت است.
درمان‌های غیرجراحی
در بیشتر موارد، اقدامات غیرجراحی برای درمان این بیماری کافی است. این روش‌ها شامل:
- کاهش سطح فعالیت‌های بدنی که موجب فشار به کتف می‌شوند.
- انجام نرمش‌های کششی تحت نظر یک فیزیوتراپیست.
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم و داروهای ضد التهاب در صورت وجود درد.
روش‌های جراحی
در صورت عدم بهبود با درمان‌های غیرجراحی، جراحی ممکن است لازم باشد. دو نوع جراحی که ممکن است برای این بیماری انجام شود عبارتند از:
- جراحی برداشتن خار استخوان کتف (Spine of scapula): این جراحی شامل برداشتن برجستگی‌های استخوانی کتف است که ممکن است در حین حرکت با دنده‌ها ساییده شوند.
- جراحی بورسکتومی (Bursectomy) با استفاده از آرتروسکوپ: در این جراحی، بورس ملتهب از طریق آرتروسکوپی برداشته می‌شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید
سپاسگزاریم که مقاله سندروم کتف صدا دهنده را مطالعه نمودید. سوالت و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
