ناپایداری مفصل شانه به این معنا است که سر استخوان بازو می‌تواند به راحتی از حفره مفصلی خود خارج شود. این مشکل به دلیل قابلیت حرکت بالای مفصل شانه در همه جهات بوجود می‌آید.
آناتومی و بیومکانیک شانه
مفصل شانه از سه استخوان: کتف، بازو، و ترقوه تشکیل شده است. در این مفصل، سر استخوان بازو که به شکل کره است در حفره کم عمق گلنوئید قرار دارد. این حفره، که بخشی از استخوان کتف است، گودی کمی دارد و مانند یک بشقاب کم عمق است. این شکل باعث می‌شود که مفصل شانه پایداری ذاتی کمتری نسبت به مفصل لگن داشته باشد.
مقایسه با مفصل لگن
برای فهم بهتر، می‌توان مفصل شانه را با مفصل لگن مقایسه کرد. مفصل لگن، که شامل یک حفره گود و استابولوم است، بسیار پایدارتر است. این در حالی است که حفره گلنوئید شانه چنین گودی ندارد و نمی‌تواند به طور کامل دور سر استخوان بازو را احاطه کند.
پایداری مفصل شانه
پایداری مفصل شانه به علت بافت‌های محکم اطراف آن است که به آن کپسول مفصلی گفته می‌شود. کپسول مفصلی، تاندون‌ها، لیگامان‌ها، و عضلات قوی اطراف مفصل شانه به پایداری نسبی آن کمک می‌کنند.
دررفتگی مفصل شانه
وقتی نیروی زیادی به مفصل شانه وارد شود، ممکن است سر استخوان بازو از حفره گلنوئید خارج شود. این حالت را دررفتگی مفصل می‌نامند.
نیمه دررفتگی و دررفتگی کامل مفصل شانه
گاهی اوقات سر استخوان بازو در حفره گلنوئید جابجا شده و به صورت نیمه دررفتگی (Subluxation) باقی می‌ماند. در حین دررفتگی کامل، کپسول مفصلی و لیگامان‌های اطراف مفصل پاره می‌شوند.
پیامدهای درمان ناکافی
در صورتی که پس از جااندازی مفصل، درمان به درستی انجام نشود، شلی در کپسول مفصلی و لیگامان‌ها ایجاد می‌شود. این وضعیت موجب ناپایداری مفصل شانه می‌شود و حتی نیروهای اندک می‌توانند موجب دررفتگی مجدد آن شوند.
علل ناپایداری مفصل شانه
- دررفتگی شانه: نیروی زیاد وارد بر مفصل می‌تواند باعث دررفتگی شود. آسیب دیدن لیگامان‌های جلوی مفصل شانه را ضایعه بنکارت (Bankart lesion) می‌نامند.
- ضربات مکرر: فعالیت‌هایی مانند شنا، تنیس و والیبال می‌توانند با ایجاد ضربات خفیف و مکرر، موجب شل شدن لیگامان‌ها شوند.
- ناپایداری در همه جهات: در برخی موارد، ناپایداری مفصل شانه مادرزادی است و می‌تواند در مفاصل دیگر بدن نیز وجود داشته باشد.
علائم ناپایداری مفصل شانه
علائم شامل درد شانه بعد از ضربه خفیف، احساس لقی در مفصل و دررفتگی مکرر می‌باشند. بیماران ممکن است حتی در فعالیت‌های روزمره دچار دررفتگی شوند.
تشخیص ناپایداری مفصل شانه
پزشک ابتدا با گرفتن اطلاعات کامل از بیمار و معاینه مفصل شانه به تشخیص می‌پردازد. استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند MRI می‌تواند در شناسایی بافت‌های آسیب‌دیده کمک‌کننده باشد.
درمان ناپایداری مفصل شانه
درمان‌های غیرجراحی
- تغییر در فعالیت‌های بدنی: اجتناب از فعالیت‌هایی که باعث تشدید ناراحتی می‌شوند.
- استفاده از داروهای ضد التهابی: کاهش شدت درد با داروهای ضد التهاب.
- فیزیوتراپی: انجام تمرینات خاص برای تقویت عضلات اطراف شانه و بهبود کنترل آن‌ها.
درمان جراحی
جراحی می‌تواند به دو روش انجام شود:
- روش سنتی: شامل ایجاد شکاف در جلوی شانه برای ترمیم لیگامان‌های آسیب‌دیده و ضایعه بنکارت.
- آرتروسکوپی: ترمیم ضایعه بنکارت از طریق روش کم تهاجمی آرتروسکوپی.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید
بازپروری و فیزیوتراپی پس از جراحی
این مرحله برای کسب نتیجه مطلوب از جراحی حیاتی است. پس از جراحی، بیمار باید برای مدتی شانه خود را بی‌حرکت نگه دارد. سپس تحت نظر پزشک ارتوپد و فیزیوتراپ، تمرینات ویژه‌ای برای افزایش دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف شانه انجام می‌شود.
با سپاس از شما همراهان گرامی که این مقال را مطالعه نمودید. در صورتی که سوالی درباره ناپایداری مفصل شانه دارید در بخش نظرات از ما بپرسید.
