درد ساق پا می‌تواند به دلایل مختلفی بوجود آید. اغلب اوقات، این درد ها به دنبال یک ضربه ایجاد می‌شوند، اما باید توجه داشت که درد ساق می‌تواند به دلایل دیگری نیز رخ دهد که به ضربه ارتباطی ندارد.
منابع مختلف درد ساق پا
درد ساق پا ممکن است از استخوان، مفصل، عضله، تاندون، لیگامان‌ها، عروق، اعصاب یا حتی پوست نشأت بگیرد. شناسایی دقیق منبع درد برای تعیین بهترین روش درمان ضروری است.
شایع‌ترین علل درد ساق پا
شکستگی
لایه‌ای محکم به نام پریوست روی استخوان‌ها وجود دارد که حاوی اعصاب درد است. هنگام شکستگی، این لایه آسیب دیده و موجب تحریک ریشه‌های عصبی و ایجاد درد می‌شود. همچنین، آسیب به عضلات اطراف استخوان نیز می‌تواند منجر به درد در عضلات شود.
شین اسپلینت: علائم و دلایل
درد در جلو و داخل ساق که به آن شین اسپلینت یا Medial Tibial Stress Syndrome گفته می‌شود، معمولاً در ورزشکارانی که فعالیت‌های سنگینی مانند دویدن یا پریدن زیاد انجام می‌دهند، رخ می‌دهد. علت اصلی آن کشیدگی در محل اتصالات عضلات ساق به استخوان تیبیا است. این شرایط معمولاً به دلیل افزایش ناگهانی فعالیت یا تغییر در نحوه انجام ورزش ایجاد می‌شود.
عوامل افزایش دهنده ریسک: استفاده از کفش‌های نامناسب یا فرسوده، داشتن صافی کف پا، و افزایش ناگهانی در شدت یا مدت زمان فعالیت‌های ورزشی.
کشیدگی محل اتصال عضلات به استخوان تیبیا
کشیدگی در محل اتصال عضلات ساق به استخوان تیبیا می‌تواند هم در جلو و هم در پشت ساق پا رخ دهد. این کشیدگی یکی از علل اصلی بروز شین اسپلینت است.
علامت اصلی شین اسپلینت
مهم‌ترین نشانه‌ی شین اسپلینت، درد در سطح داخلی ساق است که تقریبا ۳ تا ۱۵ سانتیمتر بالاتر از قوزک داخلی قرار دارد. درد ممکن است در صبح‌ها و پس از بیدار شدن از خواب شدیدتر شود.
انواع شین اسپلینت
شین اسپلینت قدامی
این نوع شین اسپلینت بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که تازه فعالیت ورزشی جدیدی را آغاز کرده‌اند، به خصوص اگر این فعالیت شامل دویدن و شروع حرکات ناگهانی باشد. عواملی مانند دویدن در سرازیری، دویدن روی پنجه پا، و استفاده از کفش‌هایی با کف و پاشنه‌های ناپایدار می‌توانند احتمال بروز شین اسپلینت قدامی را افزایش دهند.
شین اسپلینت خلفی
عدم تعادل عضلانی در ساق و کف پا می‌تواند موجب شین اسپلینت خلفی شود. سفتی و ناپایداری عضلات پشت ساق یا وجود کف پای صاف از عوامل اصلی ایجاد این نوع شین اسپلینت هستند. در افرادی با کف پای صاف، هر بار فشار بر کف پا می‌تواند باعث کشش عضله تیبیالیس خلفی و بروز درد شود.
شکستگی استرسی: یک عامل دیگر
گاهی اوقات، شکستگی‌های استرسی در ناحیه‌ی استخوان درشت نی نیز می‌توانند موجب شین اسپلینت شوند. این نوع شکستگی‌ها به علت فشارهای مکرر و بیش از حد روی استخوان‌ها ایجاد می‌شوند و نیازمند توجه و مراقبت خاصی هستند.
با ارائه اطلاعات به این شکل، خوانندگان به راحتی می‌توانند اطلاعات مورد نظر خود را بیابند و با ساختاری منظم و قابل فهم، درک بهتری از موضوع کسب کنند.
تفاوت درد ناشی از شکستگی استرسی با شین اسپلینت
درد شکستگی استرسی
درد ناشی از شکستگی استرسی استخوان درشت نی معمولا در یک نقطه مشخص از استخوان احساس می‌شود. این نوع درد به دلیل فشارهای مکرر و بیش از حد بر روی استخوان خاصی ایجاد می‌گردد.
درد شین اسپلینت
در مقابل، درد شین اسپلینت عموما در یک محدوده وسیع‌تر و با انتشار طولی از بالا به پایین ساق است. این نوع درد بیشتر با فعالیت‌های ورزشی خاص مرتبط است.
استرین و اسپاسم: عوامل درد ساق پا
استرین
استرین یا کشیدگی عضله به معنای آسیب دیدگی عضلات ساق به دلیل کشش یا فشار است. این آسیب ممکن است در حد پارگی‌های میکروسکوپی یا پارگی‌های واضح باشد و می‌تواند منجر به انقباض دردناک عضله شود که برای مدتی ادامه دارد.
کرامپ عضلانی
تغییرات در میزان بعضی مواد بدن مانند کلسیم، سدیم، یا پتاسیم می‌تواند باعث کرامپ یا انقباض دردناک عضلات ساق شود.
خونریزی و پیامدهای آن
خونریزی به دلیل ضربه
ضربه به ساق می‌تواند موجب خونریزی در بافت‌های ساق و به خصوص عضلات آن شود، که این امر موجب فشار به بافت‌ها، تورم، و درد می‌شود.
سندرم کمپارتمان
در موارد شدید، خونریزی و تورم می‌توانند به کاهش خونرسانی به ساق و بروز درد شدید، کاهش حس و حرکت، و سردی در ساق و پا منجر شوند، که به این حالت سندرم کمپارتمان گفته می‌شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید
مشکلات عروق محیطی و تأثیر آن بر اندام تحتانی
علل و عوارض مشکلات عروق محیطی
در بیماری‌های عروق محیطی، رگ‌های خونی که وظیفه حمل اکسیژن و مواد غذایی به اندام‌های تحتانی را دارند، به دلایل مختلفی باریک و تنگ می‌شوند. این مسئله باعث می‌شود که در حین فعالیت بدنی، به دلیل نیاز بیشتر عضلات ساق به اکسیژن و مواد غذایی، بیماران دچار درد شوند. این درد بیشتر در حالت فعالیت رخ داده و در حال استراحت معمولاً کمتر احساس می‌شود.
در بدن سالم، رگ‌های خونی در زمان فعالیت بدنی گشاد شده تا امکان رساندن خون بیشتری به اندام‌ها فراهم شود. ولی در افرادی که دچار مشکلات عروق محیطی هستند، تنگی عروق مانع از گشادش کافی رگ‌های خونی شده و به کاهش خونرسانی به عضلات ساق منجر می‌گردد. این کاهش خونرسانی، درد در عضلات را به دنبال دارد.
با پیشرفت بیماری، درد ممکن است حتی در حال استراحت نیز احساس شود و کاهش خونرسانی به پوست می‌تواند درمان زخم‌های پوستی را دشوار سازد و حتی موجب ایجاد زخم‌های پوستی شود.
سندروم کمپارتمان مزمن
تعریف و علائم سندروم کمپارتمان
عضلات ساق در چهار کمپارتمان مختلف قرار دارند و هر کمپارتمان توسط یک پرده بافتی محکم به نام فاشیا احاطه شده است. این ساختار محدود کننده، اتساع و افزایش حجم عضلات را در هنگام فعالیت بدنی محدود می‌کند. در بعضی افراد، این افزایش حجم می‌تواند موجب افزایش فشار داخل کمپارتمان شده و سندروم کمپارتمان مزمن را به وجود آورد.
افزایش فشار در این محیط‌های بسته به رگ‌های خونی و اعصاب فشار آورده، کاهش جریان خون به عضلات و در نتیجه، درد در عضلات را به دنبال دارد. همچنین، فشار به اعصاب می‌تواند احساس گزگز و سوزن سوزن شدن را در این ناحیه ایجاد کند. سندروم کمپارتمان مزمن بیشتر در کمپارتمان قدامی ساق دیده می‌شود و معمولاً در افرادی که فعالیت‌هایی مانند راه رفتن زیاد یا دویدن انجام می‌دهند، رخ می‌دهد و با استراحت بهبود می‌یابد.
لخته شدن خون در ساق و عوارض آن
علل و پیامدهای لخته شدن خون در عروق ساق
لخته شدن خون در عروق ساق می‌تواند رگ‌ها را کاملاً ببندد و به شدت خونرسانی به ساق را کاهش دهد، که این امر به ایجاد درد شدید در ساق منجر می‌شود. این لخته‌های خون می‌توانند از قلب و به دلیل بیماری‌هایی که ضربان قلب را نامنظم می‌کنند، منشأ گرفته باشند. همچنین، وریدهای عمقی یا سطحی ساق می‌توانند منشأ ایجاد لخته‌های خونی باشند که نه تنها موجب درد و تورم ساق می‌شوند بلکه می‌توانند خطرات جدی برای سلامتی به همراه داشته باشند.
سیاتیک و تأثیر آن بر درد ساق پا
چگونگی ایجاد درد ساق پا به دلیل سیاتیک
درد ساق پا می‌تواند به دلیل سیاتیک، که ناشی از تحریک ریشه‌های عصبی است، ایجاد شود. بسته به اینکه کدام ریشه عصبی تحریک شود، محل درد در ساق متفاوت خواهد بود. علل مختلفی می‌توانند به ایجاد سیاتیک منجر شوند، اما منشأ همه آنها در کمر است.
نوروپاتی و درد ساق پا
علل و عوامل ایجادکننده نوروپاتی
درد ساق پا همچنین می‌تواند به دلیل نوروپاتی یا مشکلاتی در اعصاب محیطی ران یا ساق باشد. بیماری‌های متفاوتی می‌توانند به ایجاد نوروپاتی منجر شوند، که در این حالت، التهاب عصب به احساس درد در ساق منجر می‌شود. فشار بر روی اعصاب، مانند آنچه ممکن است در دوران بارداری به دلیل رحم بزرگ شده اتفاق بیفتد، می‌تواند علت دیگری برای احساس درد در ساق باشد.
بیماری‌های عمومی ایجادکننده درد ساق پا
تأثیر بیماری‌های مزمن بر درد ساق پا
بیماری‌های مزمن نظیر دیابت، الکلیسم، برخی از انواع سرطان‌ها، و کمبود برخی ویتامین‌ها می‌توانند به ایجاد درد در ساق‌ها منجر شوند. بیماری‌هایی مانند گیلن-باره یا ام‌اس نیز ممکن است به دلیل ضعیف شدن عضلات ساق، این ناحیه از بدن را دردناک کنند.
مشکلات پوستی و تأثیر آنها بر ساق
بیماری زونا و ادم پوستی
- بیماری زونا: این بیماری پوستی، ناشی از ویروس آبله مرغان، با ظهور جوش‌های ریز در محدوده‌ای از پوست مشخص می‌شود. این جوش‌های پوستی می‌توانند در هر جایی از بدن، از جمله روی پوست ساق، بوجود آیند و معمولاً با درد شدیدی همراه هستند.
- ادم پوستی: تجمع مایعات زیاد در پوست، موسوم به ادم، می‌تواند ساق‌ها را متورم و دردناک کند، بخصوص وقتی که پاها برای مدت طولانی به پایین آویزان هستند.
تأثیر دیابت بر درد ساق پا
دیابت و عواقب آن بر ساق
دیابت می‌تواند به مرور زمان و با باقی ماندن سطح بالای قند خون، به عروق و اعصاب اندام‌ها آسیب برساند. در اندام تحتانی، این آسیب می‌تواند به التهاب اعصاب و در نتیجه، درد شدید در ساق منجر شود. علاوه بر این، تنگ شدن عروق اندام تحتانی، که عارضه‌ای دیگر از دیابت طولانی مدت است، می‌تواند باعث کاهش جریان خون به اندام و در نتیجه، درد در ساق شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید
