آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر

در این مقاله از مرکز افزایش قد ایران به آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر خواهیم پرداخت.

مقدمه: تعریف مفصل آکرومیوکلاویکولر

مفصل آکرومیوکلاویکولر (Acromioclavicular joint)، مفصلی است که بین استخوان ترقوه و استخوان کتف در ناحیه شانه قرار دارد. دو سر استخوان‌های تشکیل‌دهنده این مفصل در سطح مفصلی با غضروف پوشیده شده‌اند، اما خصوصیات منحصربه‌فرد دیگری نیز دارد.

تشریح ساختار مفصل

بین استخوان‌های تشکیل‌دهنده این مفصل، بافتی شبیه منیسک زانو یا دیسک بین مهره‌های کمری وجود دارد. هنگامی که فرد بالای شانه خود را لمس می‌کند و به انتهای خارجی استخوان ترقوه دست می‌زند، دست وی بر روی مفصل آکرومیوکلاویکولر قرار گرفته است. این مفصل در زمان بالا بردن دست به سمت سر حرکت می‌کند.

آرتروز و فرآیند تخریب غضروف در مفصل

آرتروز در هر مفصلی با تخریب غضروف آغاز می‌شود، و مفصل آکرومیوکلاویکولر از این قاعده مستثنا نیست. تخریب غضروف معمولاً به دلیل فشارهای وارد شده طی فعالیت‌های سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین رخ می‌دهد. افرادی که به دلیل شغلشان مرتباً دست‌های خود را بالای سر نگه می‌دارند یا اجسام سنگین بلند می‌کنند، بیشتر در معرض خطر هستند.

تأثیرات ورزش بر مفصل

افرادی که ورزش‌های رزمی انجام می‌دهند یا اغلب به شانه خود آسیب می‌رسانند، زودتر با خرابی مفصل مواجه می‌شوند. ورزش‌های پرتابی مانند راگبی، پرتاب دیسک، چکش، نیزه، وزنه‌برداری و گشتی نیز فشار زیادی به این مفصل وارد می‌کنند.

تخریب غضروف

این روند تخریب به (Degeneration) معروف است. گاهی اوقات، علت تخریب غضروف، ضربه شدید ناشی از حوادث است که منجر به تخریب غضروف می‌شود.

تغییرات و خرابی منیسک مفصل

همراه با تغییرات مختلف در مفصل، منیسک این مفصل نیز آسیب می‌بیند و خاصیت الاستیک خود را از دست می‌دهد. این تغییرات موجب بروز علائم آرتروز یا ساییدگی مفصل آکرومیوکلاویکولر می‌شوند.

علائم ساییدگی مفصل آکرومیوکلاویکولر

علائم ساییدگی این مفصل شامل درد و خشکی مفصل است. درد عموماً در بالای شانه احساس شده و می‌تواند به کتف یا قاعده گردن گسترش یابد. دامنه حرکتی شانه معمولاً تغییری نمی‌کند، اما بیماران گاهی از گیر کردن و صدا دادن مفصل حین حرکت شانه شکایت می‌کنند. این علائم به خصوص هنگام بالا بردن دست یا در حین انجام کارهای روزمره تشدید می‌شوند. درد ممکن است در زمان خوابیدن بر روی شانه مبتلا شدت یابد.

تشخیص بصری و فیزیکی

بررسی بصری شانه می‌تواند برجستگی در ناحیه مفصل آکرومیوکلاویکولر را نشان دهد که در شانه دیگر وجود ندارد. همچنین، فشار دادن به مفصل درد را تشدید می‌کند. معاینه خاصی برای تایید تشخیص وجود دارد که شامل قرار دادن دست طرف مبتلا بر روی شانه مقابل و نزدیک کردن بازو به تنه است که باعث افزایش درد می‌شود.

شیوع بیماری

آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر یک بیماری بسیار شایع است. علائم رادیولوژیک آن در نیمی از افراد مسن دیده می‌شود، اما بیشتر این افراد علائم بالینی نشان نمی‌دهند. تعداد کمی از این افراد علائم ذکر شده را تجربه می‌کنند.

ارتباط با سایر مشکلات

آرتروز این مفصل ممکن است همراه با پارگی‌های لابروم یا پارگی یا ایمپینجمنت روتاتور کاف باشد، که تشخیص را پیچیده‌تر می‌کند.

روش‌های تشخیص آرتروز

تشخیص آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر معمولاً با استفاده از رادیوگرافی ساده شانه انجام می‌شود. در مراحل ابتدایی بیماری که علائم رادیولوژیک هنوز ظاهر نشده‌اند، از ام آر آی برای کمک به تشخیص استفاده می‌شود.

جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید

درمان غیر جراحی آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر

اولین گام در درمان آرتروز این مفصل شامل روش‌های غیر جراحی است:

1. کاهش فعالیت‌های تحریک‌کننده درد: امتناع از انجام فعالیت‌هایی که شدت درد را افزایش می‌دهند.
2. مراقبت‌های موضعی: گرم نگه داشتن ناحیه دردناک.
3. دارو درمانی: استفاده از داروهای ضد التهاب مانند بروفن.

در صورتی که این روش‌ها مؤثر واقع نشوند، پزشک ممکن است به تزریق داروهای حاوی کورتیکوسترویید در مفصل اقدام کند.

درمان جراحی آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر

در صورتی که درمان‌های بالا نتوانستند درد و ناراحتی بیمار را کاهش دهند، نیاز به جراحی پیش می‌آید:

1. روش جراحی: برداشتن مقداری از استخوان ترقوه در محل مفصل آکرومیوکلاویکولر با هدف ایجاد فاصله بین دو استخوان مفصل و کاهش ساییدگی و درد.
2. تکنیک‌های جراحی: این جراحی می‌تواند به صورت باز یا با استفاده از آرتروسکوپ انجام شود.

توانبخشی پس از جراحی

پروسه توانبخشی پس از جراحی به روش انتخاب شده بستگی دارد:

1. آرتروسکوپی: شروع حرکات و نرمش‌های شانه چند روز پس از جراحی.
2. جراحی باز: دست به گردن آویزان می‌شود و حرکات آن بعد از سه هفته آغاز می‌شود.

هدف از این نرمش‌ها، به دست آوردن دامنه حرکتی مطلوب و تقویت عضلات شانه است. معمولاً بیماران می‌توانند بعد از دو تا سه ماه به فعالیت‌های معمولی و ورزشی خود بازگردند.

جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نادر مطلبی زاده فوق تخصص و جراح افزایش قد از اینجا و یا از طریق واتس‌اپ اقدام کنید